Senet Yazarken Yapılan Yaygın Hatalar: TTK'ya Uygun Kontrol Listesi
Senet (bono) hazırlarken yapılan küçük bir hata, alacağın tahsil edilememesine, icra sürecinin uzamasına ya da belgenin tamamen geçersiz sayılmasına neden olabilir. Bu rehberde, sahada en sık karşılaşılan senet hatalarını örneklerle açıklıyor, her hata için uygulanabilir çözümler paylaşıyor ve süreci güvenle tamamlamanız için pratik bir kontrol listesi sunuyoruz.
Neden Senet Hataları Ciddi Risk Taşır?
- Geçersizlik Riski: TTK’ya aykırı düzenlenen senetler yargı önünde geçerlilik kazanamaz.
- Tahsilat Gecikmesi: Hatalı senetler nedeniyle icra süreci uzar, nakit akışı bozulur.
- Güven Kaybı: Taraflar arasındaki ticari ilişki zarar görür, marka itibarı yıpranır.
1. Tarih Eksikliği veya Yanlış Vade
Senedin düzenlenme tarihi, varsa vade tarihi ve ödeme yeri açıkça yazılmalıdır. Tarih belirtilmezse borç “görüldüğünde ödenir” sayılır; bu durum hem borçlu hem de alacaklı için belirsizlik yaratır. Tarih düzeltmesi gerekiyorsa, değişiklik mutlaka imza veya paraf ile onaylanmalıdır.
2. Rakam ve Yazıyla Tutarın Uyuşmaması
TTK’ya göre rakamla ve yazıyla belirtilen tutar farklıysa yazıyla yazılan kısım geçerli kabul edilir. Bu nedenle rakam kısmını doldurduktan sonra tutarı “On Beş Bin Türk Lirası” gibi tam ve açık şekilde yazın; binlik ayırıcıları ve ondalıkları virgülle gösterin.
3. Eksik Kimlik veya Adres Bilgisi
Borçlu ve alacaklının adı-soyadı/unvanı, açık adresi ve T.C. kimlik numarası (veya vergi numarası) eksiksiz olmalıdır. Şirketlerde ticaret unvanı ve yetkilinin imza yetkisi kontrol edilmelidir. Eksik bilgi, senedin kim tarafından düzenlendiğinin ispatında sorun çıkarır.
4. Islak İmza Eksikliği ve Yetkisiz İmza
Islak imza, senedi geçerli kılan temel unsurdur. İmza atmaya yetkili olmayan bir kişi tarafından imzalanan senet, yetkisiz temsil problemi doğurur. Şirket senetlerinde imza sirküleri kontrol edilmeli, gerekiyorsa çift imza atılmalıdır.
5. Belirsiz veya Yanlış Yazılmış Vade
Vade tarihi, gün/ay/yıl formatında ve tek satırda yazılmalıdır. Birden fazla vade belirtilmesi senedi geçersiz kılar. Vadeyi değiştirmek gerekiyorsa eski tarih okunabilir şekilde çizilip yanına yeni tarih yazılmalı ve imzalanmalıdır.
6. Kazıntı, Silinti ve Boşluklar
Senet üzerinde kazıntı veya silinti varsa, ilgili düzeltme mutlaka düzenleyen tarafından imza veya paraf edilmelidir. Boş bırakılan alanlar sonradan kötü niyetli kişiler tarafından doldurulabileceği için, kullanılmayan kısımlar çapraz çizgilerle kapatılmalıdır.
7. Ödeme Sonrası Senedin Geri Alınmaması
Borcunu ödeyen borçlu, senedi mutlaka fiziken geri almalı ve mümkünse “ödendi” kaşesi bastırmalıdır. Aksi halde aynı senet hamiline ciro edilip tekrar ibraz edilebilir.
8. Dijital Takip ve Arşiv Eksikliği
Senetlerin PDF veya taranmış kopyalarının saklanmaması, kaybolma riskini artırır. Dijital arşivleme ve hatırlatma sistemleri sayesinde vade tarihleri kontrol altına alınabilir.
Senet Hatalarını Önlemek İçin Kontrol Listesi
- Başlıkta “bono” veya “emre yazılı senet” ibaresi var mı?
- Düzenleme ve vade tarihleri gün/ay/yıl olarak yazıldı mı?
- Tutar hem rakamla hem yazıyla, aynı tutarı gösterecek şekilde dolduruldu mu?
- Tarafların kimlik ve adres bilgileri eksiksiz mi?
- Yetkili kişi ıslak imza attı mı, gerekiyorsa kaşe kullanıldı mı?
- Senedin dijital kopyası güvenli şekilde arşivlendi mi?
Profesyonel Çözüm: Senetyaz ile Otomatik Kontrol
Senetyaz platformu, form alanlarını otomatik doğrular, vade/tarih tutarlılığını kontrol eder ve her senet için dijital arşiv oluşturmanıza yardımcı olur. Böylece yukarıdaki hataları yapma riskiniz azalır, senetleriniz TTK’ya uyumlu ve tahsilatı güçlü belgeler haline gelir.
Sonuç
Senet yazarken yapılan hataları önlemek için her belgeyi sistematik olarak kontrol etmek gerekir. Bu rehberdeki ipuçları, hem manuel hazırlıkta hem de Senetyaz gibi dijital araçlarla çalışırken süreçlerinizi standartlaştırmanıza yardım eder. Daha güvenli senetler düzenlemek için hemen ücretsiz senet şablonlarımızı deneyin.